Bebeğin anne sütü yanında ek gıdalara geçtiği dönem oldukça önem taşır. Yoğun ve püreli yiyeceklere başlamak bebeğin çiğneme ve yeme gibi becerilerinin de gelişmesine yardımcı olur. Bu dönem, bebeğin tüm hayatını etkileyen, sağlıklı beslenme alışkanlığının temellerinin atıldığı önemli bir süreçtir.
Anne sütüyle beslenen bebeklerde ek gıdalara başlanırken yedirilecek gıdalara ve zamanlamaya dikkat edilmelidir. İlk 6 ay sadece anne sütüyle beslemek, 6 aydan sonra ek gıdalara geçmek gerekir. Ancak gelişimi yavaşlayan bebeklerde anne sütü yetersizliği düşünülüyorsa 4-6 aylık dönemde doktorun uygun gördüğü gıdalar verilebilir. Sulu ve püreli gıdalarla beslenmeye başlanmalıdır. Öncelikle mevsimine göre elma, armut, şeftali ve kayısı gibi meyveler cam rendede rendelenip suyu süzülerek 1-2 çay kaşığı ile verilmelidir. Her yeni besine 3 gün arayla başlanmalı ve miktar yavaş yavaş artırılmalıdır. Bunun sebebi bebekte alerjik bir reaksiyon olursa hangi besinden kaynaklandığını saptayabilmek ve bebeği ek besinlere güvenli bir şekilde alıştırmaktır. Bebek bu kıvama alıştıktan sonra besinler püre halinde verilmeye başlanabilir. Amaç bebeği bir an önce pütürlü gıdalara alıştırmaktır.
Sebze ve meyvelerden sonra ev yapımı yoğurt, muhallebi ve tahıllara geçilebilir. Daha sonra da bebeğe kahvaltı yaptırılmaya başlanabilir. Kahvaltıda tuzu alınmış beyaz peynir, zeytinyağı, pekmez, tam buğday ekmeği anne sütü veya mamanın içinde karıştırılarak verilebilir.
Karışım olarak verilmeden önce bütün besinler yine 2-3 gün arayla tattırılarak bebeğin alerjisinin olup olmadığı gözlenmeli, tüm yiyeceklere azar azar başlanıp yavaş yavaş miktarı artırılmalıdır.
Ek Gıdaya Geçiş Döneminde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bebeğin bir besine alerjisinin olduğu, vücudunda ya da yüz bölgesinde oluşan kızarıklıklar ve döküntülerden anlaşılabilir. Bu durumda o besine bir hafta ara verilip sonra yeniden denenmelidir. Besin alerjileri nadiren ishal, kakada kan görülmesi, vücudun belirli bölgelerinde deri kuruluğu, pullanma, kızarıklık veya sadece kabızlık şeklinde bulgular verebilir.
Ek gıdalara başlarken yiyeceklerin protein, kalori, demir, çinko, A ve D vitamini yönünden zengin olmasına özen gösterilmelidir.
Eğer bebek yeni tattığı bir besini yemek istemiyorsa asla zorlanmamalıdır. Bir süre ara verilmeli ve daha sonra tekrar denenmelidir.
Bebeklere 1 Yaşından Önce Verilmesi Sakıncalı Gıdalar
- Tuz, şeker
- Bal
- Yumurtanın beyazı
- Baharat
- İnek sütü
- Çay
- Kuruyemişler (Alerjik olmayan bebeklerde ceviz, 9. aydan sonra az miktarda verilmeye başlanabilir.)
- Diyet ürünleri
- Katkı maddesi içeren ambalajlı gıdalar
- Deniz ürünleri (Alerjik olmayan bebeklerde yüzey balıkları, 9. aydan sonra verilmeye başlanabilir.)
- Sakatatlar (Sadece karaciğer 9.aydan itibaren verilebilir)
- Kakaolu ve çikolatalı gıdalar
- Kivi, çilek, incir gibi alerjik meyveler
- Bakla, patlıcan
- Domates ve kırmızı dolmalık biber (Bebeğin alerjisi yoksa 8-9. aydan itibaren yedirilebilir.)